De Kadernota 2022 werd op 24 juni behandeld in de gemeenteraad. Namens de fractie sprak fractievoorzitter Anita Louwes een bijdrage uit waarin de PvdA vooral pleit voor werk, onderwijs en wonen. Thema’s die hand in hand gaan. Maar er was ook een voorzichtige waarschuwing: nu de financiën weer de goede kant op lijken te gaan, is behoedzaamheid op haar plaats. De volledige bijdrage kunt u hieronder lezen.
***
Het voorwoord van deze kadernota bevat een zin die de voorliggende kadernota treffend samenvat. Ik citeer de zin: Wij denken dat het beter is eerst zicht te hebben op de financiele effecten van een aantal belangrijke dossiers voordat we gaan inzetten op het verder vormgeven van intensiveringen van beleid. Einde van het citaat. De Partij van de Arbeid onderschrijft het standpunt van het college. Iedereen heeft in meer of mindere mate de stevige ingrepen van de laatste jaren gevoeld. Het heeft veel van de samenleving gevraagd.
Ondanks dat onze financiën er weer wat beter uit lijken te zien, volgen wij de weg van de behoedzaamheid. Het artikel in het Dagblad van het Noorden, waarin wethouder Otter werd geciteerd met ”De rem kan eraf”, vindt mijn fractie nog veel te vroeg. De ervaringen van de laatste jaren, een nieuw te vormen kabinet dat samen met de effecten van de Coronacrisis, maken dat mijn fractie hoopt, in aanloop naar de begroting, meer zekerheid over onze financiën te krijgen om dan beter gefundeerde keuzes te kunnen maken.
Tegelijkertijd willen we als PvdA-fractie ook niet op onze handen gaan zitten. Voorzitter, u mag van onze fractie verwachten dat wij ideeën hebben over Emmen in 2022 en verder. In de beleidsarme kadernota heeft het college nieuw beleid opgenomen als een soort van wensenlijst. Wat ons betreft is dit geen limitatieve opsomming en willen wij graag een aantal suggesties doen om de lijst te completeren. Als een richting van denken. Met het verzoek dit te betrekken bij het opstellen van de begroting. Onze wensen zijn gericht op de invulling van een sociaal Emmen.
Voor de uitvoering van wensen, in welke vorm dan ook, zijn mensen nodig. En dan heeft mijn fractie wel zorgen. Er zijn knelpunten omdat er met name onvoldoende mensen zijn om de klus te klaren. Mijn fractie vindt het bijzonder spijtig en onwenselijk als door onvoldoende capaciteit kansen niet kunnen worden benut. De rek is er misschien wel uit, maar sterker nog: kan het elastiek wel terugveren?
Vestigingsklimaat
De belangstelling van een grote vestiger, met bijbehorende werkgelegenheid, sterkt de PvdA in de wens verder te willen werken aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Dit doen we natuurlijk samen met andere partijen. We moedigen daarom initiatieven waarbij cofinanciering het uitgangspunt is zeer aan. Het zorgt ervoor dat we met geld, geld maken om te investeren in onze gemeente. De JTF-middelen zijn hier een mooi voorbeeld van. Het landen van deze middelen in de gemeente Emmen kan bijdragen aan het creëren van nieuw economisch perspectief in deze regio. Kortom er liggen kansen te over voor Emmen.
De PvdA zou de PvdA niet zijn als wij initiatieven waar werk uit voort vloeit niet sterk zouden toe juichen. Met nieuwe bedrijvigheid komen ook nieuwe werknemers die wellicht ook in Emmen willen komen wonen. Dan moeten er wel woningen beschikbaar zijn. Voorzitter, dan is het hebben van één vrije kavel niet het beeld dat daarbij past. De PvdA-fractie wil graag dat het college versneld werk maakt van meer kavels. Wij zijn daarom mede-indiener met de motie van Wakker Emmen.
Studiestad
De positieve ontwikkeling van Emmen Studiestad onder andere door de ontwikkelingen van de Campus heeft eveneens invloed op wonen in Emmen. Studenten willen zich vestigen in Emmen. Hiervoor is ook woongelegenheid nodig. Heeft het college hier een visie op? Wij zien dat op dit moment de aandacht vooral uitgaat naar seniorenwoningen. Een goed initiatief, maar op enig moment zal het aantal senioren afnemen. Zijn deze woningen dan zo gebouwd dat ze op termijn beschikbaar zijn voor studenten of éénpersoonshuishoudingen? De Partij van de Arbeid zou willen dat we zoveel mogelijk inzetten op passende, duurzame en betaalbare woonruimte.
Samengevat moet onze inwoners ervan uit kunnen gaan dat de overheid als aanjager zorgt voor een economisch uitdagende omgeving met voldoende werk en woningen. Maar ook als je hier al woont kunnen er situaties zijn, waarbij je terug wilt vallen op de overheid. Neem de situatie van de bodemdaling. Wij zien graag dat onze gemeente zich aansluit bij het initiatief van de provincie om uit te zoeken hoe onze inwoners aanspraak kunnen maken op het landelijk fonds. De PvdA dient hiervoor een motie in.
Goed geschoolde arbeid is een voorwaarde voor zowel nieuwe als bestaande bedrijven in onze regio. De ontwikkeling van de Campus levert hier een waardevolle bijdrage aan. De samenwerking met het bedrijfsleven, het wetenschappelijk en beroepsonderwijs juichen wij van harte toe. Wij zien het ook in de zorg. Daar ontstaan mooie programma’s tussen werkveld en het in Emmen vertegenwoordigde beroepsonderwijs. Een van die belangrijkste partners is natuurlijk Treant. De PvdA is het met het college eens dat het zeer belangrijk is Treant als werkgever, zorgverlener en kennispartner te behouden voor onze gemeente.
Gelijke kansen
Tegelijkertijd is de fractie van de PvdA van mening dat iedere inwoner gelijke kansen moet hebben. Onze inwoners kunnen erop rekenen dat de PvdA zich hier altijd voor in zal zetten. Meedoen, het liefst via betaald werk, zorgt naast inkomen, en daarmee bestaanszekerheid, voor nog zoveel meer. Wij zijn dan ook zeer tevreden te lezen dat het college inzet op de doelgroep mensen met een grote achterstand tot de arbeidsmarkt in de participatiewet, de zogenaamde B-groep. Wat ons betreft zou het ontwikkelde aanbod voor die doelgroep dan ook op het wensenlijstje mogen staan. Zo ook willen wij het college vragen, nu CAO aan de slag een feit is, nadrukkelijk te verkennen of we meer mensen een kans kunnen bieden op een baan. Dan hebben we wellicht ook een oplossing voor de wachtlijst ‘nieuw beschut’ waar toch ook veel jongeren van de praktijkschool en VSO Thriantaschool op staan.
Een ander voorbeeld van het stimuleren van kansengelijkheid is huiswerkbegeleiding. Door Corona zijn soms grote leerachterstanden ontstaan. Binnen het SAM-beleid is er een pilot gaande samen met het Esdal. Kan het college aangeven wat de effecten van deze pilot zijn en of er mogelijkerwijs wordt gedacht aan uitrol naar andere scholen? Zeker nu het begrijpelijkerwijs niet meer onder de jeugdzorg valt.
Abonnementstarief
De PvdA wil aandacht voor het abonnementstarief. We zien in de jaarrekening maar ook in de kadernota de negatieve gevolgen hiervan. Het is wat mijn fractie betreft echt te gek voor woorden dat door het toepassen van dit door de rijksoverheid voorgeschreven beleid ervoor zorgt dat mensen voor een schijntje een witte werkster of een soort van een goedkope hypotheek voor de verbouwing kunnen nemen. Mijn fractie vindt dat vermogen op één of andere manier een rol zou moet spelen. Wil het college dit verkennen en oproepen bij de landelijke overheid om dit standaard abonnementstarief een halt toe te roepen.
Met de vrijgekomen middelen ziet mijn fractie mogelijkheden om lokale zorgaanbieders meer positie te bieden. Te denken valt aan het versterken van de positie van de onderaannemers en het doen van een haalbaarheidsonderzoek naar het zorghotel in de Monden. Voor de duidelijkheid wil mijn fractie stellen dat inwoners met een lager inkomen altijd in aanmerking zullen komen voor een laag tarief.
De toeslagenaffaire heeft net als bij heel veel mensen mijn fractie ook geraakt. Het is zeer schrijnend dat er zoveel mensen gedupeerd zijn geraakt vanwege missers van hun overheid. Voor ons als raad, als gemeente ligt hier een taak in het terugwinnen van verloren gegaan vertrouwen. Daarmee moeten we ons goed realiseren dat wie geen vertrouwen in een ander stelt, zal ook nooit het vertrouwen van een ander verdienen. In het verlengde daarvan vindt mijn fractie het een goede zet van het college dat er grote stappen worden gezet naar vertrouwen. Voor mijn fractie betekent dat geven van ruimte aan medewerkers om dat te doen wat nodig is in het ondersteunen van inwoners vanuit een gedeeld vertrouwen en niet vanuit wantrouwen. Voorbeelden hiervan zijn de PGB vaardigheidstoets, maar ook het zorgvuldig om gaan met mensen die een betaalachterstand bij de gemeente hebben.
Om dat vertrouwen nog meer kracht bij te zetten wil mijn fractie een suggestie aan het college meegeven. Om meer armslag te geven aan mensen die een schuld hebben bij de gemeente wil mijn fractie graag 1 maand per jaar aflospauze, zodat er iets meer financiele ruimte bestaat voor deze inwoners?
Ik zei het in het begin van mijn betoog. De Partij van de Arbeid is behoedzaam. Vorige jaar hebben we taakstellingen en bezuinigingen doorgevoerd die de samenleving hebben getroffen. Het waren moeilijke besluiten die niet voor niets zijn geweest. Het lijkt financieel de goede kant op te gaan. Het college heeft op haar wensenlijst een aantal noodzakelijke en wenselijke voorstellen staan Mijn fractie heeft gemeend aan het college een richting van denken mee te geven waar de PvdA op wil koersen.
De PvdA gaat ervan uit dat we richting de begroting op een constructieve wijze met alle partijen kunnen koersen op een gezond en sociaal Emmen.