Op donderdag 13 juni vergaderde de commissie Bestuur, Middelen en Economie de jaarrekening van de gemeente Emmen. De bijdrage in eerste termijn van fractievoorzitter Anita Louwes is hieronder integraal weergegeven.
Vorig jaar heeft mijn collega Jeroen Mulder namens de fractie van de PvdA een APK-sticker uitgedeeld voor de jaarrekening 2017. Aangezien mijn echtgenoot APK-keurmeester is, denk ik een klein beetje verstand te hebben van het APK-keuringsproces; Of het is goedkeur, afkeur of goedkeur met aandachtspunten. Straks het oordeel van de periodieke keuring.
De jaarstukken zijn de input voor de kadernota. Deze jaarstukken geven aan dat de rek eruit is. Er zullen keuzen moeten worden gemaakt om een gezonde financiele positie te krijgen. Om dat te bereiken zijn inspanningen nodig van ons allemaal, de verantwoordelijkheid ligt bij deze raad en het college. De Partij van de Arbeid voelt de verantwoordelijkheid om te komen tot een gezonde financiële situatie. Tegelijkertijd is het helder dat we nog veel werk te verzetten hebben voor onze inwoners.
De auditcommissie roept op tot spaarzaamheid en wijst ook op de verantwoordelijkheid van de diverse partijen. De financiele onzekerheid die ontstaat door het Rijksbeleid, zorgt ervoor dat wij als gemeente moeilijk kunnen sturen. En wij zijn niet de enige gemeente.
De financiele positie van veel gemeenten staat onder druk. Een groot deel van de belangrijke verantwoordelijkheden, vooral in het sociaal domein, liggen sinds een aantal jaren bij de gemeenten. Waren er eerst nog een aantal reserves opgebouwd in het sociaal domein, dan zijn deze nu wel opgedroogd. Bij de overdracht van het Rijk van een aantal, van de eerder genoemde, verantwoordelijkheden horen ook voldoende financiele middelen. Daarnaast is de vergoeding uit het gemeentefonds dan ook een stuk minder dan verwacht. Je uitgaven onder controle houden is één ding, zekerheden over je inkomsten danwel eigen beleidskeuzes horen daarbij. Gelukkig is de VNG actief aan het lobbyen richting Den Haag, maar de landelijke partijen kunnen hier ook een rol in vervullen. Wij hebben daar met onze fractie in de 2e kamer in ieder geval contact over.
We horen ook nog steeds geluiden dat Wildlands de hoofdoorzaak is van de gemeentelijke situatie. Laten we er niet omheen draaien Wildlands kost geld, maar is niet de belangrijkste oorzaak van de financiële situatie waarin we ons bevinden. En laten we ook de voordelen niet vergeten te benoemen; de directe en indirecte werkgelegenheid waar Wildlands voor zorgt. Er verdienen veel mensen hun boterham aan Wildlands. Het afboeken van het aandelenpakket van Wildlands doet geen goed aan ons weerstandsvermogen. De accountant wijst ons op de risico’s van Wildlands. De fractie van de PvdA is dan ook groot voorstander van het zo snel mogelijk vorm geven van de Governance structuur. Een dergelijke structuur voorkomt niet alle risico’s maar zorgt ervoor dat de gemeente een sturingsinstrument in handen heeft.
De weerbarstige financiele situatie van onze gemeente, met alle oorzaken die daar aan ten grondslag liggen, maakt ook dat wij ons afvragen hoe reëel het is om te stellen dat het weerstandvermogen weer voldoende is om in 2023 op peil te zijn. Zijn er de komende jaren wel mogelijkheden om extra stortingen t.b.v. de reserves te doen? Kan het college ons hierin geruststellen?
De fractie van de PvdA dankt de auditcommissie, het college en de ambtelijke organisatie voor haar werkzaamheden met betrekking tot deze jaarrekening. Wel waren waren we verbaasd over het artikel in de Emmer-Courant waarin de voorzitter van de auditcommissie geciteerd wordt. Hoe kijkt de voorzitter van de Auditcommissie tegen de inhoud van dit artikel aan.
De auditcommissie en de accountant wijzen de raad erop dat de aanbestedingsregels niet rechtmatig verlopen. Deze opmerking wordt al meerdere jaren door de accountant gemaakt. De fractie van de PvdA wil van het college weten waarom de aanbestedingen deels nog niet rechtmatig verlopen en wat het college er aan gaat doen om ervoor te zorgen dat de aanbestedingsregels in het vervolg rechtmatig verlopen, zodat we volgend jaar niet opnieuw op ons vestje worden gespuugd door de accountant.
In het verlengde daarvan liggen de opmerkingen over de onrechtmatigheid van een deel van de PGB verstrekkingen. Kan het college een toelichting geven hoe dit is gebeurd en op welke manier dit in de toekomst kan worden verholpen?
De jaarrekening heeft veel groene en oranje smileys. Het is fijn om in een overzicht te zien wat er gerealiseerd is en wat nog niet. Wat wij missen bij de oranje smileys is de uitleg wat er nog niet is gerealiseerd. Wij willen het college vragen om bij de volgende jaarrekening duidelijk te omschrijven wat de stand van zaken is en wat er daadwerkelijk nog gerealiseerd dient te worden. Graag zien we ook een methode in de volgende jaarrekening waardoor het voor iedereen in een oogopslag duidelijk is wat de impact is van betreffende smiley. Wij doen een suggestie: kan er aan de smileys bijvoorbeeld een wegingsfactor meegegeven worden? Kan het college hier over nadenken en mogelijk met een voorstel komen?
Natuurlijk zijn er ook een aantal positieve ontwikkelingen te benoemen in deze kadernota; ik haal er een aantal aan: Er zijn meer mensen die gebruik hebben gemaakt van de participatiewebshop en de arbeidsparticipatie is gestegen. Steeds meer mensen hebben een baan gekregen en daar is de PvdA erg gelukkig mee. De Dutch Techzone draagt bij aan de versterking van onze economische structuur waardoor gedane investeringen banen opleveren.
Tot slot voorzitter, is dit een APK afkeur of een goedkeur? Wat ons betreft is dit een goedkeur maar wel met aandachtspunten. We willen immers wel dat de vaart in onze samenleving blijft.
